Uitstoot van koolstof. Ontbossing. Plasticvervuiling. Overbevissing. De planeet heeft te maken met talloze stressfactoren waar onderzoekers, voorstanders en activisten en alledaagse gemeenschappen zich steeds meer zorgen over maken. Te midden van de bezorgdheid is er een zoektocht naar oplossingen.
In het kader van de Dag van de Aarde zetten we bij CIC vier duurzame bedrijven in de schijnwerpers die oplossingen bieden voor milieu-uitdagingen, zowel lokaal als wereldwijd:
1. SeaAhead – Boston, MA
Het is tegenwoordig gemakkelijk om een coworkingruimte te vinden. Maar het vinden van een coworkingruimte met de juiste gemeenschap om je bedrijf te stimuleren kan een grotere uitdaging zijn, vooral als je je bezighoudt met oesterkweek of offshore windenergie. Bedrijven die onder de noemer bluetech vallen – innovatie gericht op oceaanindustrieën of duurzaamheid – hebben vaak unieke interesses en behoeften die niet gedeeld worden door de gemiddelde urban coworking member.
“Een van de dingen die we hebben gehoord is dat ze niet per se het gevoel hadden dat de mensen om hen heen begrepen wat ze deden of veel met elkaar gemeen hadden,” zegt Alissa Peterson, medeoprichter en uitvoerend directeur van SeaAhead, met het hoofdkantoor in CIC Boston.
In januari 2019 opende duurzaamheidsbedrijf SeaAhead een coworking space in partnerschap CIC die speciaal gewijd is aan oceaaninnovatiebedrijven. “Wij geloven in het toeval dat zich voordoet als mensen bij elkaar in de buurt zijn en de kans krijgen elkaar te ontmoeten,” zegt Peterson.
Hoewel SeaAhead oorspronkelijk uit Providence, Rhode Island komt, besloot het oprichtersteam zich in Boston te vestigen vanwege de centrale ligging – zowel geografisch binnen New England als als technologisch centrum en centrum voor durfkapitaal. “Er zijn veel ondernemers verspreid over de kustgemeenschap en we wilden hen de toegang geven die ze nodig hebben tot bedrijven, investeerders en talent dat uit de universiteiten van Boston komt,” zegt Peterson.
Bluetech is een relatief nieuw begrip, maar het vertegenwoordigt grote kansen voor commercialisering en tegelijkertijd een positieve impact op het milieu. En in de wereld van vandaag zijn beide nodig, volgens Peterson. “Het is onwaarschijnlijk dat we een schaalbare verandering teweeg zullen brengen als we ons richten op wat mensen niet meer kunnen hebben,” zegt ze. “In plaats daarvan gaan de gesprekken die we in de bluetech-ruimte graag voeren over oplossingen en de mogelijkheden die er zijn als we innovatief kunnen zijn.”
Hoe kunnen we bijvoorbeeld de efficiëntie in de scheepvaartindustrie verhogen om een duurzamere benadering van de nieuwe standaard van online winkelen mogelijk te maken? Plastic wordt meer gebruikt dan ooit – hoe kunnen we het maken van meer ecologische bronnen of nieuwe materialen ontwikkelen om het te vervangen? (Peterson merkt op dat sommigen onderzoeken hoe ze plastic van zeewier kunnen maken).
Een toekomst met autonome navigatie voor schepen of technologie voor betere aquacultuur begint met creatieve ideeën – en daarna is financiering nodig. “Wat ontbreekt in het gesprek is het vermogen van privékapitaal om verandering teweeg te brengen,” zegt Peterson. Maar “bluetech als geheel heeft niet echt een klasse van investeerders. Wat we willen doen is een dichtheid van bedrijven creëren door ze samen te brengen in een sector, zodat we meer privékapitaal kunnen genereren om snel op te schalen en verandering teweeg te brengen.”
2. Pluton Biosciences – St. Louis, MO
Voor het menselijk oog ziet grond er misschien onopvallend uit. Maar zoom in en je vindt een van de meest diverse habitats op aarde. Voor Charlie Walch is de bodem een goudmijn van onaangeboorde oplossingen voor gezondheids- en milieuproblemen.
Walch is de CEO van Pluton Biosciences, een startup op CIC St. Louis die de bodem ontgint naar microben die ziekten op natuurlijke wijze bestrijden. Sinds de oprichting in 2017 heeft het bedrijf al octrooien aangevraagd voor twee nieuwe bacteriële oplossingen om muggen te doden die verantwoordelijk zijn voor de overdracht van het Zika-virus. Het ontdekkingsproces duurde slechts drie maanden.
Als dat snel klinkt, dan is dat ook zo. “Het meeste fundamenteel onderzoek gebeurt op academisch niveau en dan wachten bedrijven tot mensen publiceren of startups uit de academische wereld komen,” legt Walch uit. “Het kost veel tijd voor professoren om beurzen te schrijven, voor iemand om ze te financieren en om hun laboratoria te bemannen. Met alle veranderingen in het klimaat ontstaan er nieuwe bedreigingen en die zullen sneller blijven opkomen dan het systeem zich kan aanpassen.”
(Warmere temperaturen het hele jaar door zorgen er bijvoorbeeld voor dat insecten en schimmels kunnen gedijen waar dat voorheen niet mogelijk was, waardoor planten zoals pijnbomen, koffie en citrusvruchten worden aangetast en de voedselvoorziening en mogelijk hele ecosystemen worden bedreigd. Of een orkaan kan ziektedragende muggen verder naar het noorden of zuiden verspreiden dan ooit tevoren en dan zijn er medische oplossingen nodig).
Pluton heeft voor een andere aanpak gekozen, waarbij het in wezen het ontdekkingswerk achter de schermen doet voor biotechbedrijven die het onderzoek omzetten in commerciële producten. “We vullen wat wij denken dat de scheur in de pijplijn is,” zegt Walch. En ze doen het snel en goedkoop – door experimenten te ontwerpen die de inhoud van de bodem testen voor specifieke doeleinden. “Uiteindelijk is de manier waarop je experimenten selecteert en ontwerpt waar je je expertise in moet hebben. Het is een beetje een verloren kunst.”
In de afgelopen decennia heeft het graven in de grond naar antwoorden een ondergeschikte rol gespeeld ten opzichte van genomisch onderzoek en genbewerking. Daar liggen mogelijkheden, hoewel genetische benaderingen onbedoelde gevolgen kunnen hebben. Maar Walch benadrukt dat het belangrijk is om oplossingen die in het zicht verborgen liggen niet te negeren. “Het is er al,” zegt hij. “We vinden gewoon wat de natuur al geleerd heeft te doen.” Bovendien kunnen de ontdekkingen van Plutons bodemexperimenten worden gebruikt in combinatie met metagenomics.
Uiteindelijk gaat het om resultaten. “We zullen geconfronteerd blijven worden met maatschappelijke problemen waar de huidige combinatie van academisch onderzoek en productontwikkeling niet op voorbereid is, en eerlijk gezegd geeft de natuur niet om winst”, zegt Walch. Gelukkig kan met het Micromining™-platform van Pluton het volgende geneesmiddel tegen ziekten of gewasverbeterende bacteriën slechts een schepje grond van ons verwijderd zijn.
3. Cambridge Energieadviseurs – Cambridge, MA
Elke ondernemer heeft een verhaal, en dat van Eric Grunebaum begint met een Sundance-film.
Deze film richtte zich op een regio in West Virginia die te maken heeft met een destructieve vorm van kolenwinning, bergafgraving genaamd, die wordt bekritiseerd omdat het gemeenschappen ontvolkt en hun lucht en water vergiftigt. Als reactie daarop had een kleine NGO een windmolenpark op Coal River Mountain voorgesteld als alternatief voor de mijnbouw. Een wind- en daaropvolgende economische studie toonde aan dat deze boerderij 70.000 huizen van stroom had kunnen voorzien, 1,7 miljoen dollar aan belastingen had kunnen opbrengen en elk jaar voor permanente banen in West Virginia had kunnen zorgen (in tegenstelling tot banen in de steenkoolwinning die opdrogen als de fossiele brandstof op is).
The Last Mountain volgt dit verhaal, waarvoor Grunebaum in 2009 werd gevraagd om het te produceren, “net toen het klimaat bijna een tweepartijdige kwestie werd”, zegt hij. De film kwam in 2011 in de bioscoop en “in 2012, toen ik de grote behoefte, urgentie en ongeëvenaarde economische kansen zag die inherent zijn aan een grootschalige transformatie van onze energiesystemen, verlegde ik mijn aandacht naar schone energie”.
Snel vooruit naar 2019: Grunebaum staat aan het hoofd van het duurzaamheidsbedrijf Cambridge Energy Advisors, gevestigd op de vlaggenschipcampus van CIC in Cambridge, Massachusetts. In deze functie helpt hij eigenaren van commerciële en non-profitgebouwen hun bedrijfskosten – en emissies – te verlagen door middel van energie-efficiëntie en projecten voor hernieuwbare energie. Hij geeft ook advies aan investeerders die willen investeren in schone energie-infrastructuur en schone startups.
De vraag naar deze beide diensten komt vaak voort uit de financiële voordelen ervan, wat verrassend kan zijn voor mensen die de indruk hebben dat energiebesparende maatregelen duurder zijn, maar wel milieuvriendelijker. Maar door het energieverbruik terug te dringen of hernieuwbare energiebronnen te gebruiken, kunnen particulieren en bedrijven op de lange termijn geld besparen, legt Grunebaum uit, en zelfs inkomsten genereren met opties zoals het verhuren van het eigen dak met een zonneplatform.
“Het is nog niet algemeen bekend of begrepen dat er kapitaalbronnen zijn die eigenaars kunnen helpen toegang te krijgen tot besparingen en inkomsten uit schone energie zonder hun balans aan te tasten,” zegt Grunebaum.
Naast de financiële overwegingen hebben energie-efficiëntie en hernieuwbare energiebronnen talloze sociale en milieuvoordelen, van minder luchtvervuiling en koolstofemissies tot het creëren van banen en economische ontwikkeling. Grunebaum wijst er ook op dat wanneer non-profitorganisaties zoals scholen of gemeenschapscentra hun energiekosten verlagen, het geld dat hiermee wordt bespaard vaak direct teruggaat naar diensten en programma’s voor de gemeenschap.
Ondanks de voordelen blijven er bepaalde hindernissen bestaan. “Een van de grootste barrières voor de invoering van hernieuwbare energie en efficiëntie is dat ze een aanzienlijk startkapitaal vereisen,” zegt Grunebaum. “Hoewel projecten een goed rendement en een redelijke terugverdientijd kunnen hebben, zit de typische gebouweigenaar niet in de energiesector en heeft hij dus andere kapitaalprioriteiten.
Wat dat laatste betreft, helpt Grunebaum zijn klanten bij het navigeren door de ins en outs van de energie-industrie om risico’s, belastingvermindering, opties voor aannemers en nog veel meer beter te begrijpen. Voor geaccrediteerde beleggers identificeert hij goede, voor risico gecorrigeerde rendementen, zodat ze kunnen deelnemen aan deze snelgroeiende sector.
En om aan te tonen dat duurzame energiesystemen de moeite waard zijn? Je kunt de filmmaker, die nu adviseur is geworden, tegenkomen bij een hoorzitting van de gemeenteraad over groene gemeentelijke aggregatie of lobbyend voor progressief zonne-energiebeleid in het Huis van Afgevaardigden.
4. Parx Plastics – Rotterdam, Nederland
Plastic is overal – in onze oceanen, ons voedsel en dus ook in onze sociale media. Te midden van deze gesprekken over het verbod op rietjes en microplastics, werkt een Nederlandse startup met een duurzaamheidsvisie aan het veiliger maken van het materiaal zelf. Hun aanpak? Het ontwikkelen van kunststoffen met antimicrobiële eigenschappen die geschikt zijn voor gebruik op grote schaal.
“Wij vinden dat kunststof een significante waarde moet toevoegen aan de toepassing, anders zijn andere materialen misschien een betere keuze,” zegt Michaël van der Jagt, CEO van Parx Plastics, gevestigd op CIC Rotterdam.
Van der Jagt gelooft dat zijn bedrijf die waarde toevoegt door kunststoftechnologie te verbeteren voor wanneer het echt gebruikt moet worden. (Moderne riolerings- en elektrische systemen zijn bijvoorbeeld afhankelijk van plastic).
Dit is het probleem dat ze hebben geïdentificeerd: Bacteriën groeien op plastic. Dat leidt tot zaken als voedselbederf, besmet water en infecties door plastic implantaten in medische omgevingen. Er zijn antibacteriële plastic oplossingen op de markt, maar die maken gebruik van zware metalen of giftige chemicaliën. Deze schadelijke elementen logen uit in de bodem, waterwegen, voedsel en ons lichaam.
Parx Plastics heeft een andere methode om bacteriën in te dammen – een methode die gebruik maakt van biomimicry, oftewel het nabootsen van de eigen systemen van de natuur. De technologie is gebaseerd op een sporenelement dat in het menselijk lichaam voorkomt, waardoor een polymeer ontstaat dat, wanneer toegepast op plastic, werkt als een ingebouwd immuunsysteem.
Als we denken aan plastic en de gezondheid van mens en milieu, is het makkelijk om alleen maar te denken aan verminderen, hergebruiken en recyclen. Maar kijk eens naar de gevolgen van antimicrobiële kunststoffen. Op medisch gebied bieden ze infectiepreventie in een tijd van groeiende bezorgdheid over antibioticaresistentie.
Bij gebruik in voedselverpakkingen neemt de houdbaarheid van voedsel toe, wat minder afval betekent. Van der Jagt ziet de Parx-technologie uitgroeien tot de gouden standaard voor het verpakken van vlees, waardoor de efficiëntie van een bedrijfstak die bekend staat om zijn grote CO2-voetafdruk, toeneemt. En nu de wereldbevolking groeit en het klimaat instabiel is, kan een langere houdbaarheid “ons helpen om te gaan met de toenemende vraag naar voedsel”, zegt Van der Jagt.
De startup is pas vier jaar oud, maar kijkt ambitieus naar een toekomst van veiligere medische procedures, betere toegang tot voedsel, schoner water en een gezondere planeet.